Các sản phẩm hỗ trợ giảm cân là gì và chúng hoạt động ra sao?
Các phương pháp giảm cân đã được chứng minh bao gồm ăn các thức ăn lành mạnh, cắt giảm lượng calo, và vận động cơ thể. Nhưng thay đổi lối sống không phải là chuyện dễ dàng, do đó có thể bạn sẽ tự hỏi Liệu các TPCN (Thực phẩm chức năng) được quảng cáo hỗ trợ giảm cân có giúp ích được gì không.
Dưới đây tóm tắt những thông tin đã được biết về sự an toàn và hiệu quả của các thành phần thường được sử dụng phổ biến trong các TPCN (Thực phẩm chức năng) giúp hỗ trợ giảm cân. Người bán các sản phẩm này có thể tuyên bố rằng sản phẩm của họ giúp bạn giảm cân bằng cách ngăn chặn sự hấp thu chất béo hoặc carbohydrate, kiềm chế sự thèm ăn của bạn, hoặc tăng tốc sự trao đổi chất trong cơ thể. Nhưng có rất ít bằng chứng khoa học về hiệu quả thực sự của các sản phẩm hỗ trợ giảm cân này. Nhiều sản phẩm rất đắt tiền, một số sản phẩm có thể gây tương tác hoặc gây trở ngại cho các thuốc điều trị, và một số ít có thể gây hại.
Nếu bạn đang suy nghĩ về việc dùng TPCN để giảm cân, hãy trao đổi với các chuyên gia y tế. Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn có huyết áp cao, tiểu đường, bệnh tim mạch, hoặc các yếu tố bệnh lí khác.
Thành phần trong TPCN hỗ trợ giảm cân là những gì?
TPCN giảm cân thường có chứa nhiều thành phần như – các loại thảo dược, chất xơ, và các khoáng chất – và khác nhau về lượng và cách phối hợp. Các sản phẩm thường đóng gói để bán ở các dạng như viên nang, viên nén, dung dịch và bột, một số sản phẩm có cả tá thành phần trong công thức.
Thành phần phổ biến trong TPCN giảm cân được mô tả dưới đây theo thứ tự aphabet. Bạn sẽ biết được mỗi thành phần tác động thế nào và mức độ an toàn của nó.
Mặc dù, việc tìm hiểu xem những thành phần này thực sự có an toàn để giảm cân không là rất phức tạp. Hầu hết các sản phẩm có chứa nhiều hơn một thành phần, và các thành phần có thể tác động khác ban đầu sau khi trộn với nhau.
Bạn có thể ngạc nhiên khi biết rằng các nhà sản xuất TPCN giảm cân ít khi thực hiện nghiên cứu ở người để tìm hiểu xem sản phẩm của họ thực sự hiệu quả và an toàn. Và nếu có nghiên cứu, thì thường chỉ trên một số lượng nhỏ người và chỉ một vài tuần hoặc vài tháng. Để biết liệu một sản phẩm giảm cân có thực sự giúp mọi người giảm cân an toàn và lâu dài hay không cần nghiên cứu trong một thời gian dài và trên nhiều người hơn.
Thông tin về các thành phần phổ biến trong TPCN hỗ trợ giảm cân.
Cam đắng có chứa synephrine (một chất kích thích), được công bố là giúp đốt cháy calo, tăng phân giải chất béo, và giảm sự thèm ăn. Sản phẩm chứa cam đắng thường cũng có chứa caffeine và các thành phần khác. Cam đắng thường có ở TPCN giảm cân có chứa ephedra (cây ma hoàng), một chất thảo dược có tính kích thích đã bị cấm ở Mỹ năm 2004 (xem phần Ephedra).
Liệu nó có tác dụng?
Cam đắng có thể giúp tăng số lượng calo đốt cháy một ít. Cũng có thể giảm sự thèm ăn của bạn một chút, nhưng để có thể giảm cân thì chưa rõ ràng.
Có an toàn không?
Cam đắng có thể không an toàn. Sản phẩm chứa cam đắng có thể gây đau ngực, lo lắng, tăng nhịp tim, và tăng huyết áp.
Caffeine
Caffeine là một chất kích thích có thể làm cho bạn tỉnh táo hơn,
tăng của năng lượng, đốt cháy calo và tăng phân giải chất béo. Caffein, thường được thêm vào các TPCN giảm cân, tìm thấy trong tự nhiên ở trà, guarana, hạt kola, yerba mate, và các loại thảo mộc khác. Nhãn của các TPCN có chứa caffeine thường không luôn luôn liệt kê điều này, vì vậy bạn có thể không biết liệu sản phẩm đó có caffeine hay không.
Liệu nó có tác dụng?
TPCN giảm cân chứa caffeine có thể giúp bạn giảm trọng lượng một ít hoặc tăng cân ít hơn theo thời gian. Nhưng khi bạn sử dụng caffeine thường xuyên, bạn tăng khả năng dung nạp nó. Theo thời gian, sự dung nạp này làm giảm ảnh hưởng của caffein đến trọng lượng cơ thể.
Có an toàn không?
Caffeine an toàn ở liều thấp. Nhưng nó có thể làm cho bạn cảm thấy lo lắng, bồn chồn, và run rẩy. Nó cũng có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn. Ở liều cao (trên 400 mg một ngày cho người lớn), nó có thể gây buồn nôn, nôn mửa, nhịp tim nhanh, và co giật. Phối hợp caffeine với các chất kích thích khác có thể làm tăng tác dụng của caffeine.
Canxi
Canxi là một khoáng chất cần thiết cho xương khỏe mạnh, cơ bắp, thần kinh, mạch máu và rất nhiều chức năng của cơ thể. Được công bố giúp đốt cháy chất béo và giảm sự hấp thụ chất béo.
Liệu nó có tác dụng?
Canxi –từ thức ăn hoặc từ TPNC giảm cân, có lẽ không giúp bạn giảm cân hoặc ngăn ngừa sự tăng cân.
Có an toàn không?
Lượng Canxi được khuyến cáo an toàn là ở mức 1.000 đến 1.200 mg mỗi ngày cho người lớn. Quá nhiều canxi (hơn 2.000-2.500 mg một ngày) có thể gây ra táo bón và làm giảm hấp thu của chất sắt và kẽm. Ngoài ra, quá nhiều canxi TPCN bổ sung (không phải từ thức ăn) có thể làm tăng nguy cơ sỏi thận.
Chitosan
Chitosan có nguồn gốc từ vỏ cua, tôm, và tôm hùm.
Được công bố là kết hợp với chất béo trong đường tiêu hóa để cơ thể của bạn không thể hấp thụ nó.
Liệu nó có tác dụng?
Chitosan chỉ kết hợp với một lượng nhỏ chất béo, và không đủ để giúp bạn giảm cân nhiều.
Có an toàn không?
Chitosan dường như an toàn. Nhưng nó có thể gây đầy hơi, chướng bụng, buồn nôn, táo bón, khó tiêu, và ợ nóng. Nếu bạn dị ứng với động vật giáp xác, bạn có thể dị ứng với chitosan.
Chrom
Chrom là một khoáng chất mà bạn cần để điều chỉnh nồng độ đường trong máu. Được công bố làm tăng khối lượng cơ và giảm lượng mỡ và làm giảm sự thèm ăn và giảm lượng thức ăn.
Liệu nó có tác dụng?
Chrom có thể giúp bạn giảm một số lượng rất ít trọng lượng
và chất béo của cơ thể.
Có an toàn không?
Chrom trong thức ăn và các sản phẩm bổ sung thường ở mức khuyến cáo an toàn, trong khoảng 20-35 microgram một ngày cho người lớn. Khi sử dụng lượng lớn hơ, chrom có thể gây ra phân lỏng, nhức đầu, suy nhược, buồn nôn, nôn, táo bón, chóng mặt, và phát ban.
Hạt Cola (hay kola) (xem phần Caffeine)
Coleus forskohlii
Coleus forskohliiis một loại cây mọc ở Ấn Độ, Thái Lan, và các khu vực cận nhiệt đới khác. Forskolin, được làm từ rễ cây, được công bố là giúp giảm cân bằng cách giảm sự thèm ăn và tăng sự phân hủy chất béo trong cơ thể.
Liệu nó có tác dụng?
Forskolin chưa được nghiên cứu nhiều. Nhưng cho đến nay, nó dường như không có bất kỳ ảnh hưởng nào đến trọng lượng cơ thể hoặc sự thèm ăn.
Có an toàn không?
Forskolin có vẻ là khá an toàn. Nhưng người ta chỉ sử dụng nó một vài tuần trong các nghiên cứu được thực hiện cho đến nay.
Acid linoleic liên hợp (CLA)
CLA là một chất béo tìm thấy chủ yếu trong các sản phẩm sữa và thịt bò. Được công bố là giảm lượng mỡ trên cơ thể.
Liệu nó có tác dụng?
Nghiên cứu kéo dài đến 1 năm cho thấy CLA có thể giúp bạn giảm một số lượng rất nhỏ trọng lượng và chất béo cơ thể.
Có an toàn không?
CLA dường như là khá an toàn. Nó có thể gây ra đau bụng, táo bón, tiêu chảy, phân lỏng, và khó tiêu. Ở một số người, bổ sung CLA giảm HDL (“tốt”) cholesterol và tăng sự kháng insulin (một yếu tố nguy cơ của bệnh tiểu đường).
Ephedra
Ephedra (còn được gọi là Ma Hòang) là loại cây có nguồn gốc từ Trung Quốc. Nó chứa các chất kích thích hệ thống thần kinh, tăng đốt cháy năng lượng, tăng sự giảm cân, và có thể ức chế sự thèm ăn của bạn. Sau khi bị tìm thấy trong TPCN giảm cân, ma hoàng đã bị rút khỏi thị trường Mỹ vào năm 2004 vì lý do an toàn.
Liệu nó có tác dụng?
Ephedra có thể giúp bạn giảm cân trong thời gian ngắn. Nhưng hậu quả lâu dài của nó là chưa biết.
Có an toàn không?
Ephedra không an toàn. Nó có thể gây buồn nôn, nôn, lo lắng, thay đổi tâm trạng, cao huyết áp, nhịp tim bất thường, đột quỵ, động kinh, đau tim, và thậm chí tử vong.
Fucoxanthin
Fucoxanthin là một chất được tìm thấy trong tảo biển và các loại tảo khác. Được công bố giúp giảm cân bằng cách đốt cháy calo và giảm lượng mỡ.
Liệu nó có tác dụng?
Fucoxanthin có thể giúp bạn giảm cân. Nhưng nó chưa được nghiên cứu độc lập như là một chất hỗ trợ giảm cân. Chỉ có một nghiên cứu ở người bao gồm fucoxanthin (các nghiên cứu khác là ở động vật).
Có an toàn không?
Fucoxanthin có vẻ là an toàn, nhưng chưa được nghiên cứu đầy đủ để chắc chắn rằng nó thực sự an toàn.
Garcinia Cambogia (Cây nụ, họ Bứa)
Garcinia cambogiais một cây mọc khắp châu Á, châu Phi và các đảo Polynesia. Acid Hydroxycitric trong quả được công bố giảm số lượng các tế bào mỡ mới của cơ thể, ngăn chặn sự thèm ăn của bạn và giảm lượng thức ăn bạn ăn, và hạn chế sự tăng cân nặng.
Liệu nó có tác dụng?
Garcinia cambogia ít hoặc không có tác dụng giảm cân.
Có an toàn không?
Garcinia cambogia khá an toàn. Nhưng nó có thể gây ra đau đầu, buồn nôn, và các triệu chứng ở đường hô hấp trên, dạ dày và ruột. Một vài người sử dụng TPCN có chứa Garcinia cambogia đã xuất hiện tổn thương gan. Nhưng các chuyên gia không biết liệu Cambogia garcinia hay phối hợp của các thành phần khác trong sản phẩm giảm cân chịu trách nhiệm cho việc này.
Glucomannan
Glucomannan là một chất xơ hòa tan từ rễ của cây konjac. Được công bố hấp thụ nước vào ruột để giúp bạn cảm thấy no.
Liệu nó có tác dụng?
Glucomannan có ít hoặc không có tác dụng giảm cân. Nhưng nó có thể giúp giảm mức cholesterol toàn phần, LDL ( “xấu”) cholesterol, triglyceride và đường trong máu.
Có an toàn không?
Hầu hết các dạng bào chế có Glucomannan là an toàn. Khi sử dụng trong một thời gian ngắn, nó có thể gây ra phân lỏng, đầy hơi, tiêu chảy, táo bón và đau bụng. Độ an toàn của Glucomannan khi sử dụng trong một thời gian dài chưa rõ. Dạng viên nén Glucomannan có thể gây ra vấn đề nghiêm trọng, đó là bị kẹt ở thực quản.
Chiết xuất từ hạt cà phê xanh
Hạt cà phê xanh là hạt cà phê chưa được rang. Chiết xuất từ hạt cà phê xanh được công bố là giảm tích lũy chất béo và giúp chuyển hóa đường trong máu thành năng lượng mà tế bào của bạn có thể sử dụng.
Liệu nó có tác dụng?
Chiết xuất từ hạt cà phê xanh có thể giúp bạn giảm một lượng nhỏ cân nặng.
Có an toàn không?
Sự an toàn của Chiết xuất từ hạt cà phê xanh chưa được nghiên cứu. Nó có thể gây ra nhức đầu và nhiễm trùng đường tiết niệu. Hạt cà phê xanh có chứa caffeine gây kích thích. Cafein có thể gây ra vấn đề ở liều cao hoặc khi nó được kết hợp với các chất kích thích khác (xem phần caffeine).
Trà xanh và chiết xuất trà xanh
Trà xanh (còn gọi là Camellia sinensis) là một thức uống phổ biến trên khắp thế giới. Trà xanh và chiết xuất trà xanh ở một số TPCN giảm cân được tuyên bố là giảm trọng lượng cơ thể bằng cách tăng lượng calo cơ thể bạn đốt cháy, phá vỡ các tế bào chất béo, và giảm sự hấp thu chất béo và tạo ra mỡ mới của cơ thể.
Liệu nó có tác dụng?
Trà xanh có thể giúp bạn giảm cân, nhưng chỉ một chút.
Có an toàn không?
Uống trà xanh là an toàn. Nhưng việc dùng chiết xuất từ trà xanh có thể không an toàn. Nó có thể gây buồn nôn, táo bón, đau bụng, và tăng huyết áp. Ở một số người, sử dụng chiết xuất trà xanh có thể dẫn đến tổn thương gan.
Guarana (xem phần Caffeine)
Guar gum
Guar gum là một chất xơ hòa tan trong TPCN giảm cân và trong thực phẩm. Được công bố làm cho bạn cảm thấy no, giảm sự thèm ăn của bạn, và làm giảm lượng thức ăn bạn ăn.
Liệu nó có tác dụng?
Guar gum có thể không giúp bạn giảm cân.
Có an toàn không?
Guar gum dường như an toàn nếu sử dụng với đủ chất lỏng. Nhưng nó có thể gây ra đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy, buồn nôn, và chuột rút.
Hoodia
Hoodia là một loại cây mọc ở miền nam châu Phi, được sử dụng như một yếu tố giảm cảm giác thèm ăn.
Liệu nó có tác dụng?
Chưa có nhiều nghiên cứu về Hoodia, nhưng có lẽ nó sẽ không giúp bạn ăn ít hơn hoặc giảm cân. Trong quá khứ, các phân tích cho thấy rằng một số TPCN có “Hoodia” thường chứa rất ít Hoodia hoặc chẳng có gì cả. Không biết liệu điều này có đúng đối các TPCN hoodia được bán hiện nay không.
Có an toàn không?
Hoodia có thể không an toàn. Nó có thể gây ra nhịp tim nhanh, tăng huyết áp, nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn và nôn.
Mate (xem phần Caffeine)
Pyruvate
Pyruvate là thành phần tự nhiên trong cơ thể của bạn. Pyruvate trong TPCN giảm cân được khẳng định giúp tăng phân hủy chất béo, làm giảm trọng lượng và lượng mỡ trong cơ thể, và cải thiện hiệu suất tập thể dục.
Liệu nó có tác dụng?
Pyruvate trong TPCN có thể giúp bạn giảm chỉ một lượng nhỏ trọng lượng.
Có an toàn không?
Độ an toàn của Pyruvate không được nghiên cứu kỹ. Nó có thể gây đầy hơi, tiêu chảy, và tiếng ồn ầm ầm trong ruột (do khí).
Raspberry ketone
Raspberry ketone, được tìm thấy trong quả mâm xôi đỏ, được công bố là “đốt cháy mỡ”.
Liệu nó có tác dụng?
Raspberry ketone chưa được nghiên cứu độc lập như là một chất hỗ trợ giảm cân, chỉ có nghiên cứu ở dạng kết hợp với các thành phần khác. Tác động của nó trên trọng lượng cơ thể chưa biết được.
Có an toàn không?
Raspberry ketone chưa được nghiên cứu đầy đủ về độ an toàn.
Đậu thận trắng/ Vỏ đậu
Đậu thận trắng hoặc vỏ đậu (còn gọi là Phaseolus vulgaris) là một cây họ đậu trồng khắp thế giới. Chiết xuất từ loại đậu này được công bố là giúp ngăn sự hấp thụ carbohydrate và ngăn sự thèm ăn của bạn.
Liệu nó có tác dụng?
Phaseolus vulgaris có thể giúp bạn giảm một lượng nhỏ trọng lượng và lượng mỡ trong cơ thể.
Có an toàn không?
Phaseolus vulgaris khá an toàn. Nhưng nó có thể gây ra đau đầu, phân mềm, đầy hơi và táo bón.
Yerba mate (xem phần Caffeine)
Yohimbe
Yohimbe là một loại cây ở Tây Phi. Chiết xuất Yohimbe là một thành phần trong TPCN được sử dụng để cải thiện ham muốn tình dục, tăng khối lượng cơ bắp, và điều trị rối loạn cương ở nam. Yohimbe cũng được tìm thấy trong một số TPCN giảm cân và được khẳng định là tăng khả năng giảm cân.
Liệu nó có tác dụng?
Yohimbe không giúp bạn giảm cân.
Có an toàn không?
Yohimbe có thể không an toàn. Chỉ sử dụng với sự hướng dẫn của chuyên gia chăm sóc sức khỏe của bạn bởi vì các tác dụng phụ có thể nghiêm trọng. Yohimbe có thể gây nhức đầu, cao huyết áp, lo lắng, bồn chồn, tim đập nhanh, đau tim, suy tim, thậm chí tử vong.
Các TPCN giảm cân được qui định thế nào?
Quy định của FDA về TPCN giảm cân khác với các thuốc kê toa hoặc không kê toa (OTC). Giống như các thực phẩm bổ sung khác, FDA không kiểm tra hoặc phê duyệt TPCN giảm cân trước khi chúng được bán ra. Các nhà sản xuất có trách nhiệm đảm bảo rằng TPCN của họ an toàn và thông tin công bố trên nhãn là trung thực, không gây hiểu nhầm. Khi FDA tìm thấy một TPCN không an toàn, nó sẽ bị loại khỏi thị trường, hoặc nhà sản xuất bị yêu cầu thu hồi lại sản phẩm. FDA và Ủy ban Thương mại Liên bang cũng có các hành động đối với các công ty đưa ra các công bố sai trái về TPCN giảm cân của họ; hoặc trộn thêm các dược chất vào TPCN; hoặc tuyên bố TPCN của họ có thể chẩn đoán, điều trị, chữa bệnh, hoặc ngăn ngừa bệnh tật.
Liệu TPCN hỗ trợ giảm cân có gây hại?
TPCN giảm cân, giống như tất cả sản phẩm bổ sung khác, có thể có tác dụng phụ có hại và có thể tương tác với các thuốc. Hầu như tất cả TPCN giảm cân có nhiều thành phần đều chưa được thử nghiệm ở dạng phối hợp với nhau, và hiệu quả của sự phối hợp là chưa biết được.
Hãy thông báo với các chuyên gia chăm sóc sức khỏe của bạn về việc sử dụng bất kỳ TPCN giảm cân hoặc các TPCN khác. Thông tin này sẽ giúp họ ngăn chặn các tương tác, tác dụng phụ có hại, và các rủi ro khác có thể xảy ra với bạn.
Tương tác với các thuốc khác
Giống như hầu hết các TPCN, một số TPCN giảm cân có thể tương tác hoặc gây trở ngại với các thuốc hoặc sản phẩm bổ sung khác. Ví dụ, tác dụng caffeine có thể mạnh hơn nếu bạn dùng kèm nó với các chất kích thích khác (chẳng hạn như cam đắng), và chitosan có thể làm tăng tác dụng loãng máu của warfarin (Coumadin®) đến mức nguy hiểm. Nếu bạn dùng TPCN và các thuốc khác thường xuyên, hãy chắc chắn rằng bạn đã thông báo điều này cho chuyên gia chăm sóc sức khỏe của bạn.
Sản phẩm gian lận và pha trộn
Phải rất thận trọng khi bạn thấy TPCN giảm cân được quảng cáo với những lời “có cánh”, chẳng hạn như “viên thuốc giảm cân kỳ diệu”, “đốt cháy mỡ” và “giảm cân mà không cần ăn kiêng hay tập thể dục”. Nếu tuyên bố quá hay, quá hấp dẫn, thì không phải là thật. Các TPCN có thể không giúp bạn giảm cân, và có thể nguy hiểm. TPCN giảm cân đôi khi được trộn với các thuốc kê toa hoặc các hoạt chất bị kiểm soát. Bởi vì luật pháp Mỹ không cho phép các thành phần này có trong TPCN, nên họ sẽ không liệt kê trên nhãn sản phẩm và có thể làm hại bạn.
TPCN giảm cân được bán mà không cần thử nghiệm hoặc không cần FDA chấp thuận. Khi TPCN bị nghi ngờ gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng trên thị trường, FDA có thể thu hồi sản phẩm đó. Vào website: www.fda.gov và tìm kiếm với từ khoá “Tainted Weight Loss Products ” để xem các thông báo của FDA về sản phẩm giảm cân “bẩn”.
Lựa chọn cách giảm cân hợp lí
TPCN giảm cân có thể tốn kém, và không hiệu quả. Cách tốt nhất để giảm cân và giữ cân nặng là có một kế hoạch ăn uống lành mạnh, giảm lượng calo và tập thể dục thường xuyên theo hướng dẫn của các chuyên gia chăm sóc sức khỏe. Như một phần thưởng, thay đổi lối sống giúp bạn giảm cân cũng giúp bạn cải thiện tâm trạng và năng lượng và đồng thời cũng giảm các nguy cơ mắc các bệnh tim, tiểu đường và một số loại ung thư.
(Nguồn: NIH – AnhChauPharmacy dịch)
Nhà thuốc Anh Châu 